تکنولوژی و روشهای انتشار مقاله هر روز در حال تکمیل و ارتقاست. ما نیز موظفیم با مطالعه و تحقیق و رصد این فن آوریها و ابزارهای جدید، اطلاعات خود را به روز نماییم. یکی از جدیدترین روشهای نشر مقاله که همزمان با پاندمی کرونا به سرعت جایگاه و محبوبیت خود را در دنیای نشر مقالات بدست آورد، انتشار در پره پرینت است. نویسنده میتوانست آخرین یافته های علمی خود در راه مبارزه با ویروس کرونا را در کمتر از چند ساعت در جایی منتشر کرده و با اختصاص DOI به آن ، ارجاعات را از همان روز اول پس از انتشار بدست آورد. بی تردید، پره پرینت آینده نشر علمی است. نشری سریع و بدون واسطه. اما پره پرینت چیست و سردبیر مجلات ایرانی می بایست چه تعاملی با این مقالات داشته باشند؟ آیا سردبیران مجاز به پذیرش مقالاتی که قبلا در سرور پره پرینت منتشر شده اند هستند؟ یا اینکه اینها را باید مصداق تخلف و انتشار دوگانه مقاله در نظر گرفت؟!

گوگل اسکالر یک پرتال بسیار مجبوب و فراگیر برای جستجوی یک مقاله در سایتهای مجلات و منابع معتبر علمی است. محبوبیت این پرتال به آدرس scholar.google.com به سه دلیل گستردگی نمایه سازی، سرعت نمایه سازی و نمایه سازی از همه زبانهای زنده دنیاست. بعید نیست روزی برسد که "نمایه سازهای" معتبر دیگر مانند ISI و یا Scopus در مقابل این پرتال پرقدرت، اهمیت بسیار کمتری پیدا کنند. از مزایای دیگر اسکالر، رزومه آنلاین محققن است. این پرتال امکانی را برای نویسندگان ایجاد نموده تا بتوانند برای خود پروفایل علمی درست کرده و همه مقالات خود را در آن وارد کنند. لذا استفاده از پروفایل اسکالر به عنوان رزومه آنلاین روز به روز در حال همه گیر شدن در بین محققین است. بطوریکه بسیاری از محققین برای معرفی مقالات خود از این پروفایل بهره میبرند. اما آیا میتوان از این پروفایل برای معرفی یک مجله دانشگاهی هم استفاده نمود؟ در این مقاله با توجه به تعریفی که در خود سایت اسکالر آمده است پاسخ خواهیم داد.

مدلاین، پابمد و پابمد سنترال سه اصطلاحی که اکثر محققین و اعضا هیات تحریریه مجلات را به اشتباه می اندازد. برخی مدلاین و برخی دیگر پابمدسنترال را بهتر میشمارند. تفاوتهای کلیدی بین این سه پایگاه وجود دارد و اصولا ورود یک مجله به PMC به منزله آرشیو شدن در آن است و ارزش نمایه سازی ندارد. معیارهای این Listing Server برای قبول مجلات و لیست نمودن آنها در 5 سال اخیر تغییرات بسیار زیادی داشته و موجب تعلیق یا خروج دایم بسیاری از مجلات از سراسر دنیا گردیده است. در کشور ما نیز حداقل در 4 سال اخیر، کمتر مجله ای موفق به لیست شدن در این پایگاه شده است. اما به هر تقدیر به لحاظ رایگان بودن و عمومی بودن آن این پایگاه در دنیا از محبوبیت ویژه ای برخوردار است. انتشارات کوثر با سابقه 13 ساله خود، در هفته گذشته موفق به لیست نمودن دوهزارمین مقاله خود در این پایگاه گردید. در حال حاضر 4 مجله از این انتشارات کماکان در پابمدسنترال فعالیت می کنند.

بیست و هشتمین وبینار آموزشی به همت مدیریت اطلاع رسانی پزشکی و منابع علمی دانشگاه علوم پزشکی بیرجند با عنوان:  «آشنایی با نمایه استنادی منابع نوظهور» یا Emerging Sources Citation Index (ESCI) در مورخه پنجشنبه ۱۴ اسفند ۱۳۹۹ (ساعت ۱۸ الی ۲۰) با ارایه و سخنرانی آقای دکتر سیدمحمد میری (مدیر عامل انتشارات کوثر) برگزار میگردد. 

وبینار آموزشی سردبیران و اعضا محترم هیات تحریریه مجلات دانشگاه های علوم پزشکی کشور، به همت معاونت محترم تحقیقات و فناوری دانشگاه علوم پزشکی سمنان و جناب آقای دکتر کوخایی در مورخه 5 اسفند 1399 و با تدریس آقای دکتر سیدمحمد میری (مدیر عامل انتشارات کوثر) برگزار گردید. در این وبینار معیارهای 28 گانه emerging source در نمایه سازی مجلات به تفصیل مورد بحث و بررسی قرار گرفت. از سوی دیگر با هدف آموزش داوران، اهمیت footnote در مقالات دانشگاهی آموزش داده شد. مجری این وبینار آنلاین کمیته تحقیقات دانشجویی دانشگاه علوم پزشکی سمنان بود که با استقبال بیش از 60 نفر از اعضا هیات علمی و دانشجویان از سراسر کشور روبرو گردید. 

مقاله نویسی و پایان نامه نویسی برای فرد دیگر در ایران جرم است. در فضای مجازی، و در پیامکهای مخابراتی و ایمیل تبلیغات متعددی هر روز به یک محقق ارسال میشود که در آنها به وضوح تبلیغات یک جرم مشهود یعنی پایان نامه نویسی و پذیرش مقاله بیان شده اند. متاسفانه برخی از اعضا هیات علمی دانشگاهها (عمدا یا سهوا) اقدام به انتشار این تبلیغات مجرمانه کرده و در مقابل خواسته دانشجویان خود تسلیم میشوند. حتی در برخی موارد مشاهده شده است که این تبلیغات از سوی معاونتهای دانشگاهی نیز در برخی وب سایتهای دانشگاهی نیز به دانشگاهیان ارایه شده است. سوال کلیدی است: چرا وزارتین علوم و بهداشت با این پدیده مجرمانه و رایج برخورد نمیکنند؟ پاسخ اما همچنان و بعد از گذشت 4 سال از قانونمند شدن این مصوبه (مبارزه با تقلب علمی) مبهم است. چرا مسوولین به دنبال کشف و انهدام این باندهای تبهکار و متقلب علمی نمیگردند؟