ضرورت ایجاد فرهنگ اخلاق در ایران

مطلب زیر ترجمه یک مقاله پاسخ یا Reply است که در پاسخ به مقاله اخیر ریچارد استون در همان نشریه ساینس منتشر شده است. نویسندگان این پاسخ عبارتند از:

محمد سعید رضایی زواره؛ زهره سادات ناجی و پیمان سلامتی


همزمان با ایجاد و گسترش بازار فروش مقاله در ایران R. Stone بیان نموده است که تقریبا ۱۰% تز های فارغ التحصیلی مطالبی هستند که دانشجویان از دلالها می خرند و به عنوان کار خودشان ارائه می کنند. اگرچه اخیرا به موجب یک قانون هر نوع دخالت در نویسندگی را هم برای فروشنده و هم برای خریدار تبدیل به یک جرم خواهد نمود اما تاکنون این قانون هیچ اثری در مبارزه با این پدیده شوم نداشته است. زیرا وضع قانون به تنهایی نمی تواند مشکل دزدی های ادبی را در ایران حل کند.

تعداد مقالات دانشگاهیان، دانشجویان و دانشمندان ایرانی در سال های اخیر رشد قابل توجهی داشته است؛ که باعث شده ایران رنکیگ جهانی ۲۲ را برای تولید مقالات دریافت کند. اگرچه رنکینگ ایران برای استناد به هر مقاله فقط ۱۶۱ است(۱) و ایران کشوری است که دومین رتبه جهانی را درتعداد استرداد مقالات دارد(۲). این آمار نشان میدهد که علی رغم چاپ انبوه مقالات، کیفیت آنها بسیار پایین است. یکی از دلایل این اختلاف را می توان تحت فشاربودن اعضای هیئت علمی و دانشجویانشان برای انتشار بیشتر مقاله درجهت پیشرفت شغلی دانست(۳و۴). نا امیدی منجر میشود تا بعضی از دانشجویان به خرید مقاله و پایان نامه ازموسسات روی بیاورند. این مشکل فقط استفاده از ابزار نامناسب سنجش توسط دانشگاهها را مخاطب قرار می دهد که بهتر است هم استاد و هم دانشجو را برای موفقیت در تحقیقات جهت پروژه ها و پایان نامه هایشان مجهز کند.

موسسات تحقیقاتی ایران هم به سیاست های بهتر جهت ارتقای اخلاق آکادمیک نیاز دارند(۵). آموزش اخلاق پژوهشی باید در همه برنامه های کارشناسی ارشد و PHD در نظر گرفته شود(۶). در حالیکه بیشتر دانشگاههای سطح بالا، کد پیشرفته اخلاق در نویسندگی دارند؛ اولین جدول تحقیقات اخلاقی- که توسط وزارت علوم تحقیقات و فناوری ایران تدوین شده- در سال ۲۰۱۱ ارائه شد(۳). اگر اخلاق پژوهشی برای فرهنگ علمی در آموزش گسترده و مدل سازی یکپارچه نشود، دانشجویان ایرانی از موسسات فروش مقاله و پایان نامه چشم پوشی نمی کنند.